پراکندگی فرق و مذاهب تشیّع در کردستان

مناطق کردنشین به دلیل تنوّع مذهبی و وجود تفکرات آیینی فراوان، یکی از حوزه‌های پیچیده در زمینة فرق و مذاهب است و کمبود تحقیقات و مطالعات علمی در این خصوص مزید بر علت بوده، بر این پیچیدگی می‌افزاید. بیشترین جمعیت کردها پیرو مذهب شافعی از اهل سنّت‌اند. این وضعیت در ایران، عراق، ترکیه و سوریه ثابت بوده و این خصیصة مذهبی ایشان وجه تمایز آنها با همسایگانشان است؛ زیرا همسایگان عرب، ترک، لر و فارس آنها، یا پیرو مذهب تشیّع اثناعشری‌اند و یا سنّی حنفی. در کنار پیروان مذاهب و فرقه‌های اسلامی، گروهی از کردها، مسیحی، آشوری، کلیمی و یزیدی مذهب هستند و جمعیت قابل توجهی از آنها را تشکیل می‌دهند. گستردگی و پراکندگی کردهای شیعه مذهب در مناطق کردنشین، تابع چه متغیّر یا متغیّرهای است؟ بیشترین جمعیت کردهای شیعه مذهب کدامند و در کجا سکونت دارند؟ کدام‌یک از آیین‌ها و مذاهب کردان در دایرة تشیّع قرار می‌گیرد؟ علل پذیرش و گسترش تشیّع در میان کردها چیست؟ و چرا تنوّع مذاهب در میان کردها نسبت به اقوام همجوارشان بیشتر است؟ اینها مهم‌ترین سؤالاتی هستند که این نوشته در پی پاسخ به آنهاست.